Wandelnet heeft voor de vierde keer haar Wandelmonitor uitgegeven. Ook de versie van 2021 geeft een prima beeld van de mate waarin recreatief wandelen plaatsvindt in Nederland, wie er waar en hoe wandelen en hoe mensen dat beleven. Daarmee is het een belangrijke, aanbevelenswaardige bron van inzichten over wandelen. De Nationale Wandelmonitor is hier te downloaden.

Opgemerkt moet worden dat de Wandelmonitor een ‘bijsluiter’ behoeft:

– De Wandelmonitor heeft als doel om het wandelen, d.w.z. recreatief lopen, in het zonnetje te zetten en argumenten voor beleid op dit punt aan te dragen. Het rapport biedt een zo zonnig mogelijk beeld daarvan.

– De Wandelmonitor beperkt zich tot recreatief lopen; het ‘gewone’ utilitair lopen en verblijven komen niet aan de orde. Dat is een gemis omdat zo minder dan de helft van de voet-verplaatsingen aan de orde komt. Ook verblijf in de openbare ruimte, afgelegde kilometers en tijd die te voet in de openbare ruimte wordt doorgebracht, blijft onderbelicht. Utilitair lopen omvat van deur tot deur lopen voor andere dan recreatieve motieven, voor- en natransport te voet, beroepsmatige voetverplaatsingen, buitenlanders (toeristen, bezoekers) te voet en verblijven in de openbare ruimte.

– Recreatieve wandelaars vormen een specifieke groep mensen: ze zijn bovengemiddeld gezond, kunnen zich uitstekend te voet verplaatsen en kunnen veel beter dan gemiddeld omgaan met hinder en onveiligheid door het rijdende verkeer (incl. de fiets). Kinderen, ouderen, mensen met een fysieke of geestelijks handicap én mensen die absoluut geen zin hebben in lopen zijn in de groep recreatieve wandelaars sterk ondervertegenwoordigd. Samen vormen de niet-recreatieve wandelaars zo’n 60% van de te voet-gebruikers van de openbare ruimte.

– Hindernissen en risico’s waar (potentiële) voetgangers mee geconfronteerd worden, zoals verkeersonveiligheid, valongevallen, sociale onveiligheid, gebrek aan loop-vaardigheid, ongeschikte inrichting van de ruimte etc. komen in de Wandelmonitor weinig aan bod. Alleen pijnpunten voor het recreatief wandelen en de bevordering daarvan worden vermeld.

Gegevens over utilitair lopen en verblijven zijn o.a. te vinden in de publicatie ‘Exploring the Pedestrians Realm‘. In hoofdstuk 5 worden voor jaren tot en met 2017 dekkende indicaties gegeven over lopen en verblijven in de openbare ruimte.

Rob Methorst