De voorjaarsbijeenkomst 2015 vindt op 19 maart plaats in en nabij het zorgcentrum het Kampje in Loenen, gemeente Stichtse Vecht. We zijn hier te gast omdat wethouder Jaap Verkroost als een van de lokale partners betrokken is bij de ontwikkeling van het project de Oppluskaravaan. In het Kampje is voorjaar 2014 een innovatieproces gestart waarbij de ouderenhuisvesting wordt gerenoveerd en (deels) omgebouwd tot zelfstandige woningen voor ouderen. Beoogd wordt om hiermee duurzaam ouderenhuisvesting te behouden voor het dorp. Wethouder Jaap Verkroost meent dat ook de woonomgeving en de routes naar voorzieningen bekeken moeten worden. Hoe worden die veilig en uitnodigend, met name voor ouderen. Zodat zij meer zelfstandig op pad kunnen gaan? Verkroost ziet hierin een rol voor het project de Oppluskaravaan.

De schouw van de omgeving
Wegens afwezigheid van Jan Torenstra zit Steven Schepel namens MENSenSTRAAT de bijeenkomst voor. Jaap Verkroost heet om 13 uur de deelnemers, zowel leden van het netwerk als medewerkers van het Kampje, de Zorggroep Vechtstreek en Habion, welkom. Hij schetst de uitdagingen die samenhangen met de veranderingen in de zorg alsmede de verkeerskundige veranderingen in het dorp Loenen. Dat laatste wordt geïllustreerd aan de hand van ‘artist impression’ beelden van de Rijkstraatweg. Na deze inleiding worden vier groepjes gemaakt die met een uitgedeelde kaart de omgeving van het verzorgingshuis gaan beoordelen van uit de positie van de kwetsbare straatgebruiker. MENSenSTRAAT heeft daarvoor een formulier ontwikkeld met beoordelingsaspecten als verkeersveiligheid, sociale veiligheid, begaanbaarheid en aantrekkelijkheid. Terug in het Kampje worden de bevindingen van de groepen gepresenteerd.

Resultaten van de schouw
Aantrekkelijkheid en veilige ruimte
Het oudere deel van het dorp is zeer aantrekkelijk met mooie oude huizen, enkele restaurants, een kerk, een molen, een ophaalbrug en een buitenplaats met een overtuin aan de Vecht. Maar doorgaande looproutes over een goed trottoir zijn nauwelijks aanwezig. Het trottoir is vaak permanent onbruikbaar wegens plaatsing van afvalbakken, containers en andere objecten. Ook wordt op het trottoir geparkeerd. Verder ontbreken rustplekken (bankjes). Aanbeveling: een stapvoets zorgerf rondom het Kampje waarbij duidelijk is dat hier de kwetsbare oudere midden op straat veilig moet kunnen lopen. Ook in het oude dorp (Dorpsstraat), waar voetgangers logischerwijs de straat gebruiken (stoepjes zijn te smal) adviseren we een (dorps)erf. Stapvoets (maximaal 15 km/uur) is hier meer passend dan het huidige 30 km/uur.

Verkeersveiligheid
Gelukkig kan het doorgaande verkeer tegenwoordig een rondweg nemen om het dorp heen. De Rijksstraatweg door het dorp is wel aangewezen als 30 km-weg, maar de inrichting is nog onvoldoende aangepast. Men heeft twijfels over de verkeersveiligheid van kwetsbaren bij het nieuwe ontwerp van de Rijksstraatweg en gaf onder andere aanbevelingen voor een nieuw ontwerp van deze weg. Om kwetsbaren beter te beschermen, is een nauwer en gekaderd profiel met minder vrijheden voor het autoverkeer gewenst . Hierbij werd verwezen naar het nieuwe ontwerp van de Ruys de Beerenbrouckstraat in Delft, met royale trottoirs en fietspaden aan weerszijden en twee smalle rijbanen gescheiden door een rammelstrook. De nieuwe randweg biedt ook de mogelijkheid om doorgaand verkeer te verhinderen door het toepassen van een knip (bijvoorbeeld op de Vreelandseweg, ook daar dan stapvoets erf, als weggetje zonder aparte ruimte voor voetgangers).

Kwaliteit bestrating
Op veel plekken is de bestrating niet vlak en bestaat het gevaar dat mensen struikelen. Verder zijn de stoepen vaak erg smal en heb je er als kwetsbare met rollator alleen maar last van (hoogteverschil: op/af).

Sociale veiligheid en straatverlichting
Er zijn veel smalle doorsteekjes, waarmee ommetjes in lengte te variëren zijn, dat is belangrijk! Ze zijn soms wel unheimisch, maar dat valt met gericht onderhoud en verlichting te verbeteren. De straatverlichting bij bredere straten is vooral gericht op de rijbaan in het midden en minder op de trottoirs.

In beeld
Ter illustratie zijn een drietal bladen beschikbaar. Zie hier enkele beelden van de bijeenkomst. Beelden met commentaar van de omgeving van het Kampje zijn hier en hier gebundeld.

Verbreding van de focus
Na de schouw wordt de focus verbreed naar een landelijke lobby voor meer aandacht en kwaliteit voor kwetsbaren op straat in het algemeen. Een veilige en uitnodigende straat is immers van belang voor iedereen, van jong tot oud. Dat wordt dan onze bijdrage aan het Jaar van de Ruimte, waarbij de initiatiefnemers nieuwe perspectieven willen ontwikkelen voor de leefomgeving. Voor ons speelt de straat hierin een cruciale rol. Onze ambitie is het ontwikkelen van een tienpunten-manifest van MENSenSTRAAT over de inrichting van de straat. Ons doel is daarbij dat de straat aantrekkelijk wordt om te lopen en te fietsen, een blokje om te gaan, een praatje te maken en buiten te spelen.
Gebaseerd op het artikel van MENSenSTRAAT in Verkeerskunde zijn aandachtspunten ten behoeve van een manifest opgesteld. Een inspiratie is daarbij het Manifest voor een kindvriendelijke stedelijke buitenruimte van de Childstreet conferentie uit 2005.

Als afsluiting van de voorjaarsbijeenkomst worden met Post-it briefjes ontbrekende punten en prioriteiten voor het Manifest geïnventariseerd en wordt een aftrap gegeven voor andere geplande activiteiten in 2015.